Vakantierechten en opname – eenvoudig uitgelegd
Iedereen neemt graag vakantie, of je nu werknemer bent of werkgever: we nemen het allemaal graag. Even de druk eraf, ontspannen, genieten van Qualitytime met of zonder de familie. Die ontspanning is niet alleen begeerd, hij is ook officieel geregeld via de vakantiedagen in België. Je moet ze nemen, of je nu weg gaat of niet. Hoe werkt dat juist? Wel, ik leg het je even uit.
Inhoudsopgave
Vakantiedienstjaar en vakantiejaar
In België bouwen we vakantierechten op in het vakantiedienstjaar. BAM, gelijk vakjargon jouw kant op 🙂! Het vakantiedienstjaar is het jaar voorafgaand aan het vakantiejaar, het jaar dat je de opgebouwde vakantiedagen gaat opnemen. Even praktisch wil dat zeggen dat de werknemer dus vorig jaar zijn of haar rechten voor dit jaar heeft opgebouwd door te werken. Of dat nu bij dezelfde werkgever is maakt op zich niet uit: men bouwt vorig jaar op voor dit jaar.
Maximale vakantiedagen
Dus: de werknemer heeft vorig jaar bij een werkgever gewerkt (dezelfde of niet maakt niet uit) en heeft daarmee vakantiedagen opgebouwd. Die vakantiedagen gaat hij of zij dit jaar dan mogen opnemen. Het maximale dat men mag nemen als voltijdse werknemer in een 5-dagen-stelsel is 20 vakantiedagen.
Even de druk eraf, ontspannen, genieten van Qualitytime.
Redenen voor meer vakantiedagen
Ja maar ik heb er 32!” Dat kan, omwille van verschillende redenen:
- Wie weet telt men de ADV-dagen bij de vakantiedagen omdat er 40 uren gewerkt wordt per week maar dat blijven ADV-dagen en geen vakantiedagen. Vakantiedagen bouwt men het jaar ervoor op, ADV-dagen (of compensatiedagen) bouwt men het jaar zelf op. Men moet eerst die 40 uren werken en dan 2u per week recuperatie opbouwen voor ze die dagen kunnen nemen he. Dat werkt anders bij vakantie.
- Misschien heb jij als werkgever een andere vakantieregeling ingevoerd op ondernemingsniveau. Als werkgever mag je bijvoorbeeld extralegale vakantiedagen toekennen. Dat mag je zelfs individueel doen als je wil, dat is ook een vorm van alternatieve verloning!
Wist je dat dat niet overal zo verloopt, die opbouw van de vakantiedagen? In Nederland is die regeling bijvoorbeeld helemaal anders. Daar bouw je in huidig jaar je vakantiedagen op.
Bekendmaking van vakantiedagen
Ok, de opbouw van die dagen is je helder. Men krijgt in het begin van het jaar te horen hoeveel vakantiedagen ze mogen inplannen dat jaar. De arbeiders krijgen een voorlopige vakantieberekening die ze online kunnen raadplegen en die is ongeveer eind februari definitief. Als arbeider hebben ze dan ook het voordeel dat ze ineens kunnen bekijken hoeveel vakantiegeld ze zullen krijgen en op welke datum ze dat op hun rekening gestort zullen krijgen.
Vakantieopbouw en specifieke dagen
Nu, je kan wel van te voren berekenen op hoeveel dagen je recht zal hebben maar sommige dagen tellen niet mee voor de vakantieopbouw waardoor je wel eens mis zou kunnen tellen. Wanneer men ouderschapsverlof opneemt of toegestane afwezigheid bijvoorbeeld, tellen die dagen niet mee voor de opbouw van de vakantiedagen voor volgend jaar waardoor je misschien maar 19 dagen als voltijdse mag opnemen. Let er dus goed op welke dagen je had vorig jaar voor je ineens 20 dagen begint in te plannen.
Gezamenlijke vakantieplanning
owel de werkgever als de werknemer mogen niet éénzijdig vakantiedagen inplannen. Dat gebeurt altijd in onderling overleg. Je mag wel een collectief verlof inzetten als je dat wil maar dan moet je dat via een bepaald document in orde maken voor 15 december van dit kalenderjaar voor volgend kalenderjaar. Dat hang je dan uit, je volgt de procedure van het arbeidsreglement en dan liggen die vakantiedagen vast.
Vakantiedagen plannen: altijd in onderling overleg..
Collectief verlof en nieuwe medewerkers
Op die manier ben je collectief (lees: voor iedereen binnen de firma) een vakantieperiode aan het inplannen. Dat kan en mag maar mag je niet langer doen dan de helft van de opgebouwde vakantie, zijnde twee weken dus. Als iedereen akkoord, is er natuurlijk weinig uitdaging als je drie weken inplant maar weet dat je eigelijk niet meer dan de helft mag inplannen.
Werkloosheidsvergoeding bij collectief verlof
Stel, je neemt een nieuwe medewerker aan in het vakantiejaar en die heeft nog niet genoeg vakantie opgebouwd om die weken van collectieve vakantie volledig te kunnen opnemen. De overheid is daarop voorzien en er kan voor die dagen een werkloosheidsvergoeding aangevraagd worden! De werknemer krijgt dan van de RVA een vervangingsinkomen voor de dagen die hij niet heeft opgebouwd. Uiteraard telt dat niet voor wanneer de werknemer al zijn 20 dagen heeft opgenomen in de maand mei en jij hebt met jouw bedrijf collectief verlof ingezet in juli. Dat gaat niet he. Die vergoeding wordt toegekend wanneer iemand geen voltijdse rechten heeft opgebouwd.
Individuele vakantieaanvragen
Moest je geen collectief verlof hebben ingepland, moet elke werknemer dat individueel aanvragen aan jou als werkgever. Afhankelijk van jouw procedures en tools, kan dat via een formuliertje, mondeling, excel,… of een online tool! Wij stellen bijvoorbeeld onze klanten HRMSEgo ter beschikking en dan kan de werknemer eenvoudig via dat platform de loonbrieven opvragen, fiches staan daarin, ziektebriefjes kunnen opgeladen worden,… maar ook de vakantiedagen kunnen via dat platform aangevraagd worden. Hoe eenvoudiger en hoe minder papierwerk we creëren, hoe liever dat we het hebben he.
Vakantiegeld: wie betaalt en wanneer?
En juist! Wie gaat dat allemaal betalen en wanneer :-)? Ik zou zeggen ‘oh simpel’ maar helaas. Er is een verschil voor de arbeiders en de bedienden. Bedienden krijgen hun vakantiegeld over het algemeen in de maand juni. Sommigen betalen dit al met het loon van de maand mei maar dat is eerder uitzonderlijk. Wist je dat je dat eigenlijk officieel pas moet betalen in de maand dat de hoofdvakantie genomen wordt?
Wist je dat je vakantiegeld officieel pas moet betalen in de maand dat de hoofdvakantie genomen wordt?
Betaling van vakantiegeld aan bedienden
Dus je mag dat ook betalen in de maand augustus bij wijze van spreken maar weet dat je dat geen geliefde werkgever maakt: werknemers gebruiken graag hun vakantiegeld wanneer ze op vakantie gaan, niet om het gat erna te moeten dichten. Je betaalt de bediende 92% dubbel vakantiegeld op basis van het huidig loon én op basis van het variabel loon. Jaja, vergeet die commissies niet én de overuren die ze gepresteerd hebben. Onthou: bruto = vakantiegeld. Alles wat je bruto betaald hebt, krijgt de werknemer vakantiegeld op. Het enige goede nieuws wat ik je hier kan vertellen is dat je als werkgever geen RSZ (patronale lasten) betaalt op dit dubbele vakantiegeld. De werknemer daarentegen draagt hier wel op af.
Betaling van vakantiegeld aan arbeiders
Voor arbeiders werkt het ietsje anders maar wees gerust dat jij als werkgever ook deze rekening betaalt. Voor arbeiders betaal je in het vakantiedienstjaar (jaar dat de vakantierechten opgebouwd worden) al een deel voor het vakantiegeld via de rekening van de RSZ die je elk kwartaal krijgt. Dan komt er nog een afrekening in de maand maart waarop je 10,27% vakantiegeld betaalt. Die rekening komt altijd vanuit de RSZ en je moet dat ook aan de RSZ betalen. De RSZ stort dat op zijn of haar beurt door naar de RJV (Rijksdienst Jaarlijkse Vakantie) en dan wordt dat naar de arbeider doorgestort.
Er zijn veel vragen en puzzels te leggen in die vakantieregelingen en vakantiestelsels. We weten dat, het kan ingewikkeld zijn! Weet dat we vanaf één juli jullie ook kunnen uitleggen via een online videoreeks hoe dat juist werkt. Desiree legt je dat graag uit via video met modellen en tools zodat je er ineens mee weg bent!
